İki Asırlık Osmanlı Saray Saatleri Göz Kamaştırıyor
Eskişehir’de saat koleksiyonerliği yapan Ayhan Oskaylar, Edward Prior ve oğlu George Prior’un yaklaşık 200 yıl önce tasarladığı ve bu güne kadar üretilen bütün saatlerin içerisinde çok kıymetli olarak kabul edilen saatleri saklamaya devam ediyor.
Babasından kalma saatçilik mesleğini devam ettiren ve saat koleksiyoneliği yapan Ayhan Oskaylar’ın koleksiyonunda 1800’lü yılların başında el işçiliği ile üretilen prior cep saatleri bulunuyor. Tarihi saatlere gözü gibi bakan Oskaylar, saatlerin düzenli olarak temizlik ve bakımlarını da yapıyor. Günümüze kadar bozulmadan ulaşan bu önemli saatler ise 4 tabakadan oluşuyor. Oskaylar, tabakalarda dövme gümüş, kaplumbağa kabuğu, tombak işçiliği ve elmas kullanıldığını belirtti. Priorların Osmanlı zamanında saray saati olarak adlandırıldığını ifade eden Oskaylar bu tür saatlerin nadir ve çok kıymetli olduğunu söyledi. Ayhan Oskaylar, "Koleksiyonerlik ayrı bir tutkudur. Bu saatleri, zaman içinde hepsini bir anda bulma şansınız olmuyor. Priorlar Osmanlı saray saatleridir. Yani koleksiyonda en değer verdiğim saatlerden. 1800’lerin başında Edward Prior, yani baba Prior’un yaptığı saat var. Daha sonra oğlu, 1850’lerde George Prior’a devrediyor. Onun yaptığı saatler de çok güzel ancak babanın yaptığı saatler işçiliği daha güzel olan saatler. Priorlar, saray saati olarak adlandırılıyor. Osmanlı zamanında daha çok saraydaki önde gelen kişilere verilen saatler. Tabi halktan da durumu çok iyi olanların, zenginlerin kullandığı saatler" diye konuştu.
"Topkapı Sarayı gibi önemli müzelerde sergilenir"
Prior saatlerinin dış kaplarının nasıl olduğunu ve özel saatler oldukları için de fiyatları olmadığını aktaran Oskaylar, "O zamanlarda saat çok kıymetli. Dış kabı dövme gümüşten. Osmanlı zamanında ustalar tarafından yapılmış. Onun içinde kaplumbağa kabuğundan yapılan bir kap daha var. Bu da 2. koruyucu kap. Daha sonra yine işlemeli bir altın kaplama olan 3. koruma kabı tombak işçiliği ile yapılan bir kap. Makine kabı olarak 4 bölümden meydana geliyor. Saray saatleri dediğimiz, yani koleksiyonerlerin elinde az bulunan saatler. Daha çok Topkapı Sarayı gibi önemli müzelerde sergilenir. 'Kesin şu fiyata gider, şu fiyata satarım' gibi belli bir fiyatı yoktur bunların. Bunlar özel saatler olduğu için şu an fiyat belirleyemeyiz" dedi.
"Saatler o zamanın teknolojisiyle çok zor şartlarda yapılmış"
Son olarak günümüzdeki teknolojiyle 200 yılı aşkın süre önce üretilen prior saatlerinin imal edilemediğini vurgulayan Ayhan Oskaylar, şunları söyledi:
"Günümüzde lazer ve bilgisayar teknolojisi olduğu halde bu saatler imal edilemiyor. Ancak o zamanki şartlarda el yapımı olarak yani ustaların büyük maharetleri ve meziyetleri sonucu ortaya çıkarılan saatler. O zamanın teknolojisiyle çok zor şartlarda yapılmış saatler. Şu anda benim veya bir başka ustanın yapabileceği saatler değil. Osmanlı zamanında bu saatler, İngiltere’den, Fransa’dan getirtilmiş sarayda kullanılmak üzere. O zaman ki padişah, vezir gibi önemli insanların kullandığı saatler. Daha sonra, ustalarını da İstanbul’a getirmişler bu saatleri yapmaları için. İstanbul’da da hem tamiri hem üretimi yapılmış."