İl Sağlık MÜdÜrÜ Doö. Dr. Uğur Bİlge, 14 Kasım DÜnya Diyabet GÜnÜ nedeniyle yaptığı aöıklamada:
çDiyabet, insÜlin hormonunun yokluğu veya yetersiz olması durumunda kan şekerinin kanda yÜkselmesiyle ortaya öıkan bir hastalıktır. Diyabet dÜnyada salgın şeklinde artan Önemli bir hastalıktır. 'lkemizde de son on yılda iki kat artmıştır. GÜnÜmÜzde 425 milyondan fazla insan diyabetle yaşamaktadır. Bu bireylerin öoğu; dÜzenli fiziksel aktivite, sağlıklı ve dengeli beslenme ve sağlıklı yaşam ortamlarının teşvik edilmesi yoluyla hastalığa yakalanma riskinin bÜyÜk oranda Önlenebilir olduğu Tip 2 diyabetli bireylerdir. Ailelerin, Tip 2 diyabet iöin değiştirilebilir risk faktÖrlerini Önlemede kilit rolÜ vardır ve sağlıklı bir yaşam tarzını yaşamak iöin eğitim, kaynaklar ve uygun ortamlarla desteklenmelidirler. Diyabetin komplikasyonlarını Önlemek ve sağlıklı sonuölara ulaşmak iöin erken tanı ve tedavi Önemlidir. TÜm aileler diyabet hastalığından potansiyel olarak etkilenmektedir ve bu nedenle her tÜr diyabet iöin belirti, semptom ve risk faktÖrleri hakkında farkındalık erken teşhis etmede hayati Öneme sahiptir.Diyabette kan şekerinin iyi kontrol edilememesi ile kÜöÜk damarların yapısının bozulmasına, sonuöta; bÖbrek ve gÖz hastalıklarına, kalp ve damar hastalıklarına, sinir hasarına, ayakta yara aöılmasına, cinsel sorunlara, kemik kaybına ve beyin damarı hasarına yol aöabilir.
Diyabet'in (Şeker Hastalığı) Bazı Belirtileri Şunlardır:
• ok su iöme
•Sık idrara öıkma
• ok yeme
•Kilo kaybı
•GÖrme bulanıklığı
•Aşırı kaşıntı
•Tekrarlayan enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonu
Diyabet Hastalığı aöısından:
• Ailesinde diyabet hastalığı olanlar
• Kilolu (Obez) kişiler
• YÜksek tansiyon hastaları
• Kan yağları (kolesterol) yÜksek olan kişiler
• Hamilelikte kan şekeri yÜksek olanlar
• DÜşÜk veya ÖlÜ doğum yapanlar
• İri bebek doğuranlar
• 40 yaşın Üzerindeki kişiler
• Kalp-damar hastalıkları olanlar risk altındadır.
40 yaşın Üzerinde olan herkes 3 yılda bir Aölık Kan Şekeri baktırmalıdır. Ayrıca risk faktÖrÜ olan kişilerin daha erken yaşta Aölık Kan Şekeri baktırmaları gerekir
• Kan tahlilinde en az 8 saat aölık sonrası ÖlöÜlen aölık kan şekerinin 126 mg/dl ve Üzerinde olması
• Her hangi bir zamanda ÖlöÜlen kan şekerinin 200 mg/dl ve Üzerinde olması
• 'ö aylık ortalama kan şekeri dÜzeyini gÖsteren HbA1c nin % 6.5 ve Üzerinde olması Diyabet Hastalığı tanısı koydurur.
Diyabet:
• BÖbrek yetmezliği
• Kalp- Damar hastalıkları
• Beyin-Damar bozuklukları
• GÖrme bozukluğu ve gÖz hastalıkları
• Cinsel sağlık sorunları
• Sinir hasarı
• Diyabetik ayak gibi sağlık sorunlarına neden olur. Diyabetin Önlenmesinde en etkin yol risk altındaki kişilerin bilinmesi ve dÜzenli aralıklarla kontrolleri yapılmalıdır.
Diyabetin Önlenmesi iöin:
• ay şekeri, şeker iöeren besinler, beyaz ekmek gibi rafine besinlerden sınırlı,
• Tam tahıl, sebze, kurubaklagiller gibi lifli besinlerden zengin,
• Toplam yağ ve doymuş yağ alımı kısıtlı,
• Kırmızı et, karaciğer, yumurta, tereyağ gibi kolesterol iöeren besinler kontrollÜ,
• Normal veya dÜşÜk kalorili dengeli ve yeterli bir beslenme modeli,
• Haftada 3 gÜn 30 dakikalık yÜrÜyÜş programını iöeren yaşam tarzı değişiklikleri yapılmalıdır. Kilo almamak, ideal kiloya yakın bir kiloda olmak Diyabetin gelişmesini Önler.ç dedi.
Tip 2 diabetin ana nedeni obezitedir, bu bağlamda öocukluk öağı obezitesinin Önlenmesi öok Önemlidir. Bilge konuşmasının devamında: çDiyabetin tedavisinde ilk basamak yaşam tarzı değişiklikleridir, bunlar; egzersiz, kilo verme, sigarayı bırakma ve uygun bir diyet olup bunların yeterli olmadığı durumlarda ilaö tedavisine başlanmalıdır. Birden fazla sağlık kuruluşuna başvurmak; diyabetin tedavisi, takibi ve diyabetin neden olduğu sağlık sorunlarının Önlenmesi ve tedavisinde istenilen hedeflere ulaşmayı zorlaştırır. Hastalığın tek merkezden yÖnetilmesi tedavide başarı oranını artırmakta ve hastalığın kontrol altına alınma sÜrecini kısaltmaktadır' dedi.
