Odunpazarı Belediyesi’nin hayal kırıklığı yaratan gelecek 5 Yılılık bütçe ve yatırımsızlığına AK Parti’den onay çıkmadı.

AK Parti  Odunpazarı Belediye Meclisi Plan Bütçe Komisyonu üyelerinden Odunpazarı Belediyesi’nin 5 Yıllık Stratejik Plan ile 2025 Yılı Performans ve Yatırım Programına, tutarsızlıklar, gerçekçilikten uzak hedefler ve yatırıma bütçeden ayrılan payın sadece yüzde 16,2 olması nedeni ile 5 Yıllık Plana ret oyu verdiler.

Komisyon üyeleri ayrıntılı olarak hazırladıkları ret gerekçelerinin yer aldığı raporlarında,eleştirilerinin yanında,Odunpazarı Belediyesinin bütçe yönetim sistemini hazırlayan yöneticilerine geleceğe yönelik yol gösterici,aydınlatıcı tespitler sundular. “5 Yıllık stratejik planda 31.Milyar 626 milyon 800 bin TL gider bütçesi tahmininde bulunulduğu, bunun % 83,88 inin genel giderlere ayrıldığı % 16,12 sinin ise hedeflere ulaşılmak üzere kullanılacağı anlaşılmaktadır. Hedeflere ulaşmak için ayrılan % 16 lık kaynak ile bu işlerin yapılamayacağı gelecek 5 yılda da üreten değil tüketen belediyeyle karşı karşıya kalacağımızı rakamlar bize izah etmektedir. 5 Yıllık stratejik planda 27.Milyar 533 milyon 920 bin TL gelir bütçesi tahmininde bulunulduğu,5 yılın sonunda bütçenin 4 Milyar 92 milyon 880 bin TL açık vereceğinin şimdiden öngörüldüğü anlaşılmıştır.

Bu 4 Milyar 92 milyon bütçe açığı ile 5 Milyar 99 Milyon maliyetli amaç ve hedeflere ulaşmayı nasıl becereceksiniz.? Sorusunu yönelttiler.

“11 yıldır yönettiğiniz belediyede hangi başarıdan bahsedeceksiniz, 11 yıldır yapılamayanları gelecek 5 yılda nasıl yapacaksınız” sorusuna Belediyenin başarızlığına Stratejik planının tespitler/sorunlar bölümünden çarpıcı örnekler verdiler.

İl genelinde diğer yerel yönetimler ile uyumlu çalışılmaktadır denmesine rağmen, konserler dışında kardeş belediyelere yapılan parke taşı ikramları dışında ortak bir proje geliştirilememiştir. Fırsatlar bölümünde nitelikli iş gücü Eskişehir de yaşamayı tercih etmektedir denirken, riskler bölümünde nitelikli iş gücü bölge dışına göç ediyor denmesinin izahı olmalıdır. Çalışanların karar almada insiyatif kullanmadığı, mesleki bilgi düzeyleri yetersiz, kurum aidiyetleri zayıf, yönetim süreçlerine katılımları yetersiz denmektedir. Reklama o kadar kaynak ayrılırken hizmet tanıtımı yetersiz, paydaşlarla sorun yaşanıyor, teknolojik kaynaklar yetersiz, çalışanlar adepte olamıyor, donanım malzemeleri yetersiz, hizmet binası yetersiz, fiziki alt yapı yetersiz, araçlar ihtiyaç karşılamıyor, plansız yapılaşmalar var.

Kentsel dönüşüm gerçekleşemiyor, kırsal mahallelerde üst yapı sorunları var, kapalı pazar yeri yok, ticaret yaşam alanı eksik, yeşil alanlar yetersiz, afet kaynaklı risk mevcut, sokak hayvanları kontrolsüz üremekte, sahiplenende bir müddet sonra sokağa bırakmakta, spor alanları yetersiz vb sorunlar sıralanmıştır.”

Fırsatlar bölümünde ulaşım olanakları gelişmiştir, arge ve tasarım merkezleri fazladır, tarım ve hayvancılık ürünleri yoğun, gıda sanayi gelişmiştir, destek programları fazladır, eğitimli genç nüfus, ulaşım alternatifleri, nitelikli iş gücü mevcuttur denmesine rağmen, belediyede kendi işinize odaklanmak yerine hükümeti var gücünüzle eleştirmenizi de anlamak mümkün değildir.

Grubun hazırladığı kapsamlı ret raporunda :”2025 Yılı Performans Programında

68 başlık altında belirlenen hedef ve göstergelerin 8 adedi, kapalı pazar yeri, ticaret cazibe merkezi, yunusemre kültür merkezi, gençlik merkezi, engelsiz yaşam merkezi, halk merkezi, otomobil pisti, galeri sanat merkezi yapım işi olup 1.000,00 TL iz bedeli ile maliyetlendirildiği bu işlerin esasen yapılamayacağını göstermektedir” diyerek programın yatırıma öncelik tanımadığını örnek gösterirken,

bütçeyi hazırlayan yönetimin kaynakları etkin kullanmaktan uzak olduğuna örnek olarak

1 adet paydaş toplantısı sayısına 200.000,00 TL maliyet, 60.000 adet tanıtım, duyuru ve haber yayınına 26.000.000,00 TL maliyet öngörülmesini”göstermiştir.

2025 bütçesinin, performans hedeflerinin yarısı borçlanılarak yapılacak ya genel giderlerden taviz verilecek ya da beklenen hedeflere ulaşılamayacaktır denilerek “Performans programının son bölümünde yer alan idare performans tablosundaki bütçe kaynakları bölümünde performans hedeflerinin maliyet toplamı olarak 1.007.522.000,00 TL, genel yönetim giderlerinin 3.242.478.000,00 TL olmak üzere gider toplamının 4.250.000.0000,00 TLolarak belirlendiği, toplam giderlerin % 23,70 ü hedeflere, % 76,30 unun genel giderlere ayrıldığı anlaşılmaktadır. Buna karşılık 3.700.000.000,00 TL gelir öngörülerek 550.000.000,00 TL bütçe açığı verileceği, 103.004.000,00 TL sermaye geliri elde edileceği ifade edilmiştir. Bu durumda ya performans hedeflerinin yarısı borçlanılarak yapılacak ya genel giderlerden taviz verilecek ya da beklenen hedeflere ulaşılamayacaktır. Performans hedeflerinin maliyet toplamı olarak 1.007.522.000,00 TL, genel yönetim giderlerinin 3.242.478.000,00 TL olmak üzere gider toplamının 4.250.000.0000,00 TLolarak belirlendiği, toplam giderlerin % 23,70 ü hedeflere, % 76,30 unun genel giderlere ayrıldığı anlaşılmaktadır. Buna karşılık 3.700.000.000,00 TL gelir öngörülerek 550.000.000,00 TL bütçe açığı verileceği, 103.004.000,00 TL sermaye geliri elde edileceği ifade edilmiştir, diyerek bütçe oluşum ve yönetim sistemine gerçekçi eleştiriler yönelttiler.

2025 Yılı Yatırım Programı üzerinde ret gerekçelerinde yatırım yapacak birimlerin yatırımdan alacakları paylar ve birimlerin geçmiş projeksiyonu üzerinden gelecek performanslarının gerçekleşme imkanının olmadığını raporladıkları görülüyor. Raporun içeriğinde “32 yatırım projesi bulunmakta, bu projeler için 887.962.000,00 TL toplam maliyet öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Yatırım yapan müdürlüklerin kaynak kullanım oranlarına göre dağılımı ise, Fen İşleri Müdürlüğüne % 46,17, Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü 1 proje 167.954.000,00 TL.Park ve Bahçeler Müdürlüğü 1 proje 120.000.000,00 TL,Emlak ve İstimlak Müdürlüğü 4 proje için 100.000.000,00 TL,Yapı Kontrol Müdürlüğü 1 proje 50.000.000,00 TL,Bilgi İşlem Müdürlüğü 3 proje 32.000.000,00 TL,İmar ve Şehircilik Müdürlüğü 2 proje 6.000.000,00 TL, Etüt Proje Müdürlüğü 3 proje 2.000.000,00 TL’nin ayrıldığının tespiti ile Belediyenin kaynaklarının yönetişim hataları ile yanlış yatırım sonucu 2020-2024 döneminde mal alımı ve sermaye gideri olarak 54 Milyon TL bütçe kullanmasına rağmen bilgi teknolojisi kaynakları yetersiz ve eskidir denerek, Bilgi İşlem Müdürlüğünün 3 projene 32 Milyon TL ayrılmıştır.

-Etüt Proje Müdürlüğünce 3 proje ile toplamda 2.000.000,00 TL yatırım hedeflendiği, 2023-2024 yıllarında da aynı planlamanın yapılarak aynı maliyetlerin belirlenmesi bu müdürlükçe gerçekten ne yapılıyor sorusunu ortaya koymaktadır. Bu kaynak ile imar plan değişiklikleri, ilave ve uygulama planları, araştırma geliştirme proje hizmeti alımı, riskli alan, riskli yapı, rezerv yapı alanlarını yani 6306 sayılı kanun gereklerini yerine getirmenin mümkün olmadığı ortadadır.

–İmar ve Şehircilik Müdürlüğünce 2 proje ile toplamda 6.000.000,00 TL yatırım hedeflendiği, 6 Milyon yatırım bedeli ile nitelikli yaşam alanları oluşturmak, kamusal alanların kamu eline geçmesini sağlamak, düzenli parsellerin üretilmesini sağlamak ile, 3194 sayılı kanun gereklerini yerine getirmenin mümkün olmadığı ortadadır. 2024 yılında da aynı maliyetle hangi işleri yaptık sorusuna vereceğiniz cevap, eleştirimizin haklılığını ortaya koyacaktır. 

-Fen İşleri Müdürlüğünce 17 proje ile 410.008.000,00 TL yatırım hedeflendiği, hizmet merkezleri iyileştirmesi için 20.000.000,00 TL, çevre dostu ana hizmet binası projesi ve yapımı için 50.000.000,00 TL, güneş enerji santrali yapılması için 20.000.000,00 TL, üst yapı projesi için 200.000.000,00 TL, aizhemer merkezi yapım projesi 50.000.000,00 TL, toplama ayırma atık merkezi için 20.000.000,00 TL, spor kompleksi yapım işi için 20.000.000,00 TL, tarihi kent bölgesi cazibe merkezi yapım işi için 25.000.000,00 TL, Muhtelif mahallelerde Gündüz bakım ve kreş merkezi yapım işi için 5.000.000,00 TL maliyet öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Bunun yanında yapımı planlanan, kapalı pazaryeri ve kültür merkeziplanı ve yapımı, ticaret ve cazibe merkezi yapımı, otomobil yarış pistiyapımı, galeri sanat merkezi yapımı, vadişehir gençlik merkezi yapımı, yunusemre Kültür merkezi dönüşümü, çankaya Engelsiz Yaşam merkezi yapımı ile muhtelif mahallelerde halk merkezi yapımı işleri için 1.000,00 TL proje başı iz bedeli konması esasen bu projelerin bu yıl yapılamayacağını finansı sağlanması halinde yapılacağını ifade etmektedir.

Her yıl önümüze gelen yatırım programında, yatırım tutarı olarak fen işleri ilk sırayı almasına rağmen yıl içinde yapılan aktarmalar ile müdürlüğün yatırım tutarların azaltılarak başka alanlara kaydırıldığı ciddi bir tespittir.

Döneminizdeki tüm yatırım programlarında yer alan cem evi yapılması, el sanatları lisesi yapımı, osmangazi kapalı pazar yeri yapımı gibi yatırımların yapılamadığı gibi yatırım programından da çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Temizlik İşleri Müdürlüğü 2024 yılı yatırımı içinde bulunan 7.000.000,00 TL bedelli geri kazanım atık aktarma merkezinin fen işleri müdürlüğü 2025 yılı yatırımları içine 20.000.000,00 TL bedelle alınması programlama hatası olarak görülmektedir. 11 yıldır süren dönemizde Fen işleri Müdürlüğü yatırımlarının ancak % 30 unun gerçekleştiği, geri kalan bütçelerin ise diğer üreten değil tüketen müdürlüklere aktardığını hesaplar net bir şekilde ortaya koymaktadır.

-Park ve Bahçeler Müdürlüğünce 1 proje ile 120.000.000,00 TL yatırımın öngörülerek toplamda 70.000 m2 alanda çalışma yapılacağı ifade edilmiştir. Diğer yıllara göre 2025 yılında çalışma alanının oldukça düştüğü anlaşılmaktadır.

-Yapı Kontrol Müdürlüğünce 1 proje ile 50.000.000,00 TL. yatırım öngörülerek Odunpazarı kentsel sit alanında sokak iyileştirme projenizi olumlu bulduğumuzu ifade etmek istiyoruz.

-Emlak ve İstimlak Müdürlüğünce 4 proje 100.000.000,00 TL yatırım öngörülerek, belediye hizmet alanı kamulaştırma projesi, yol ve enkaz alan kamulaştırma projesi, pazaryeri alanları kamulaştırma projesi, park alanları kamulaştırma projesi yapmayı hedeflediğiniz anlaşılmaktadır. 2024 yılında 80 Milyon TL olarak belirlenen kamulaştırma işlemlerinin şuan neresindesiniz sorusuna vereceğiniz cevap, planladığınız kamulaştırmaların yapılıp yapılamayacağı konusunda fikir sahibi olmamıza sebep olacaktır.

-Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğünce 1 proje ile 167.954.000,00 TL maliyetli ihtiyaç analizi yapılıp, 58 araç alımı yapılacağı, ifade edilerek alınacak araçların listesinin yatırım programında olduğu görülmüştür. 2024 yılı yatırım programında yer alan 62 adet aracın kaç tanesini aldınız. Mesela,17 çöp kamyonundan, 7 otobüsten,19 pikap tan kaç tanesi alındı. Bu sorunun cevabi ulaşım müdürlüğünün 2025 yılında beklenen 58 aracın alınıp alınamayacağı konusunda bizleri fikir sahibi yapacaktır.

-Kırsal Hizmetler Müdürlüğü 2024 yatırım programında yer alan, sokak hayvanları rehabilitasyon yapımı, solucan gübresi paketleme ünitesi yapımı, yeni çeşit deneme ve çiftçi eğitim merkezi yapımı, geri dönüşüm tekniği ile hayvan yemi üretim tesisi yapımı projelerinin ne durumda olduğunu sormak, 2025 yılında kırsal Hizmetler Müdürlüğünün yatırım dan neden çıkarıldığını anlamak, önceki yatırım programlarında yer alan kır düğün salonunun, doğal yaşam parkının, örnek köy kültür parkının ne durumda olduğunu öğrenmek istiyoruz.

Kendi yönetim hatalarını her ortamda merkezi idareye yükleyen Başkan Kazım Kurt’a yönelik” Cumhurbaşkanlığı genelgesi elbette bazı yatırım alanlarını daraltmıştır, ancak biz sizden olmayanı değil bu yıl dahil yaptığınız 5,7 Milyar giderin ne kadarının halka direk hizmet olarak yansıtıldığını soruyoruz.

Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde, kaynakların maksadına uygun olarak kullanılması, harcamalarda tasarruf sağlanması, bürokratik işlemlerin azaltılması gerekliliğinden hareket ile, bütçe sınırları içinde kalınması, takip eden yılların bütçelerine ilave yük getirmemesi, iş artışına gidilmemesi, faaliyet alanının dışına çıkılmaması, mal alımlarında ortak tedarik yönteminin seçilmesi ilkelerine uyulması gerektiğini ifade ettiğini size hatırlatmak isteriz.

Devletin tüm kurumları ile çatışarak, sizden olmayana demokratik hakkım diye her türlü eleştiriyi yaparak hizmet sunmanız mümkün değildir.

Ayrıntılı raporun sonunda şu ifadeler yer alıyor

“2023-2024 yılı, gider bütçesinin ortalama % 24,55 inin yatırım bütçesi olarak planlandığı, 4 Milyar 250 Milyon TL olarak hedeflenen 2025 yılı bütçesinin ise ancak % 20,89 unun yatırıma ayrıldığı görülmektedir. 2025 yılında 550 Milyon TL bütçe açığı ile 103 milyon sermaye geliri tahmin edildiği anlaşılarak, genel bakıldığında planlanan 888 Milyon TL yatırımın % 73, 5 inin ya borçlanma ve satışlar yoluyla, ya genel giderlerin azaltılması yolu ile ya da gelirlerin mutlaka arttırılması yolu ile karşılanacağını öngörmek mümkündür. Öteki alternatif ise kaynaklar belediye içinde genel giderler yolu ile tüketilecek yatırımlar ise başka baharlara kalacaktır.