ESOGÜ’de ‘Diplomatik Temsilcilerin Yargı Bağışıklığı’ Konulu Konferans

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) Uluslararası İlişkiler Bölümü’nün düzenlediği “Diplomatik Temsilcilerin Yargı Bağışıklığı” konulu konferans, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen’in konuşmacı olarak katılımıyla, ESOGÜ Prof. Dr. Fazıl Tekin Konferans Salonu’nda gerçekleşti. Konferansa ESOGÜ Rektörü Prof. Dr. Kemal Şenocak da katıldı.

Konferansın açılış konuşmasını yapan ESOGÜ Rektörü Prof. Dr. Kemal Şenocak, ESOGÜ’nün sosyal görevlerinden birinin de öğrencilerine ve Eskişehir’de yaşayanlara toplumun güncel sorunları hakkında bilgi vermek olduğunu söyledi. Prof. Dr. Kemal Şenocak, bu bağlamda da özellikle Kaşıkçı olayı nedeniyle gündeme gelen ‘diplomatik temsilcilerin yargı bağışıklığı’ konusunu, uzman bir konuşmacının katılımıyla inceleyeceklerini kaydetti. Prof. Dr. Kemal Şenocak etkinliği düzenleyen Uluslararası İlişkiler Bölümü’ne ve katkı sağlayanlara teşekkür etti.

Konferansın konuşmacısı Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen, devletlerin egemenliğinin bir tezahürünün de yargı egemenliği olduğunu ancak yargı egemenliğinin mutlak olmadığını ve uluslararası hukuk tarafından ‘yargı bağışıklığı’ ile sınırlandırıldığını kaydetti. Yargı bağışıklığının devletin yargı hakkının istisnası olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen, yargı bağışıklığının Türk hukukunda bir dava şartı olduğunu yani Türk mahkemelerinde açılan bir davada Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yargı hakkı yoksa mahkemenin o davayı göremeyeceğini ifade etti. Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen eğer yargı bağışıklığı varsa, yargılamanın devam etmesini engelleyen bir durumun olacağını ve davanın esasa hiç girilmeden usulden reddedilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen yargı bağışıklığının sadece yargılama yapılmasını engelleyeceğini, bağışıklığa sahip kişinin hukuka uymamak konusunda bir keyfiyeti olduğu anlamına gelmeyeceğini ve bu kişinin de hukuk kurallarına uymakla yükümlü olduğunu ifade etti. Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen yargı bağışıklığından, farklı kapsam ve genişlikte olmak üzere; yabancı devletler, yabancı devlet başkanları, yabancı hükümet başkanları, yabancı dışişleri bakanları, diplomatik temsilciler, diplomatik misyon üyeleri, konsolosluk görevlileri, özel misyon üyeleri, yabancı askeri kuvvet mensupları ve uluslararası örgütlerin çalışanlarının istifade ettiklerini kaydetti.

Yargı bağışıklığının kapsamı hakkında da bilgiler veren Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen, yargı bağışıklığının bazı durumlarda görev süresiyle sınırlı olmadığını ve daimi bir bağışıklıktan söz edilebileceğini ifade etti. Dehmen, diplomatik temsilcinin misyonun bir üyesi olarak resmi görevinin ifası sırasında yaptığı işlem ve eylemler varsa bu noktada görev süresi bitse de bağışıklıktan yararlanmaya devam edeceğini kaydetti. Yargı bağışıklığının hukuka aykırılığı ortadan kaldırmadığını yani diplomatik temsilcinin yaptığı eylemi suç olmaktan çıkarmadığını, sadece diplomatik temsilci hakkında yargılama yapılmasını engellediğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Mine Tan Dehmen, yargı bağışıklığının sınırlandığı durumlar ve yargı bağışıklığının sakıncaları hakkında da bilgiler verdi. Konferans soru-cevap bölümü ile sona erdi.