‘Beyaz Altın’a Adanmış Bir Ömür

Eskişehir'de, ilkokulu bitirip babası tarafından bir sanatkarın yanına çırak olarak verilen lüle taşı ustası Ramazan Bağlan, "beyaz altın"ın madenden işlemesine kadar her alanında çalışarak ömrünü bu işe adadı.

Ticari bakımdan işlenebilir en kaliteli lüle taşı yataklarının bulunduğu Eskişehir'de çıkarılan bu maden, ustaların elinde pipodan tespihe, takıdan satranç takımına, büst ve bibloya kadar birçok ürüne dönüşüyor.

"Beyaz altın" da denilen lüle taşını yer altında bir maden iken sanat eserine dönüştüren ustalardan 69 yaşındaki Ramazan Bağlan, 56 yıldır işini severek yapıyor. Her sabah erken saatlerde Tarihi Odunpazarı Bölgesi'ndeki Atlıhan El Sanatları Çarşısı'nda bulunan iş yerini açarak lüle taşı işleyen Bağlan, bugüne kadar yanında 10 usta yetiştirdi.

Son yıllarda çırak bulamamaktan yakınan Bağlan, yurt içi ve dışındaki bazı festival ve fuarlarda ziyaretçilere, ayrıca iş yerine gelenlere işin inceliklerini öğretiyor.

– "İşlemek sabır gerektiriyor"

Eskişehir Lüle Taşı El Sanatları Derneği Başkanı da Kültür ve Turizm Bakanlığı lüle taşı sanatçısı Ramazan Bağlan, henüz 13 yaşındayken babası Ali Bağlan tarafından mesleği öğrenmesi için bir ustanın yanına çırak olarak verildiğini söyledi.

Bağlan, 1963'ten bu yana lüle taşıyla iç içe olduğunu anlattı.

– "İnsanın kanına kadar işliyor"

Bu taşın ocaktan çıkarılmasından işlenişine kadar her aşamasını yapabildiğini anlatan Bağlan, şöyle konuştu:

"56 yıldır lüle taşının her aşamasında çalıştım. Ömrümü bu işe adadım. Bugüne kadar 10 usta yetiştirdim. Sanata yatkınlığımı lüle taşına yansıtıyorum. Mesleğimi çok seviyorum. Lüle taşıyla uğraşmak çok keyifli. Mesleğimi öğrenenler bize ulaşılmaz gibi bakıyorlar ancak iş yerime gelenlere bu mesleğin inceliklerini anlatıyorum. Lüle taşını işlemek sabır gerektiriyor. Elime aldığım bir taşın ne şekil alabileceğini görebiliyorum. Kısa sürede işliyorum. Aklıma geldiğinde gece yatağımdan kalkıp lüle taşına işleme yaptığım çok oldu. Sabaha karşı saat 04.00'te yataktan kalkıp işe başladığım zamanlar oldu. Lüle taşı insanın kanına kadar işliyor. Yaptığım eserlerin farklı kişiler tarafından beğenilmesi çok hoşuma gidiyor. Bir sanatçının mükafatı alkışsa bu beğeni de beni aynı şekilde mutlu ediyor."

– Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "Yunus Emre büstü"

Bağlan, lüle taşından devasa bir Yunus Emre büstü yapıp Eskişehir Valiliği aracılığıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hediye ettiğini aktardı.

Eskişehirli lüle taşı ustası, "Cumhurbaşkanımızın kızı Esra Albayrak, Eskişehir ziyaretinde iş yerime uğradığında büstün evlerinde yer aldığını iletti. Bu beni çok mutlu etti." diye konuştu. 

Bağlan, beyaz lüle taşına sürekli bakması nedeniyle gözlerinin erken yaşlarda bozulduğunu belirterek, rahatsızlığı dolayısıyla takması gereken gözlüğü, eserleri yeterince mükemmel yapamadığı için kullanmadığını söyledi.

Son yıllarda çırak bulunamayan lüle taşı işlemeciliğinin meslek okulları ya da güzel sanatlar fakültelerinde seçmeli ders olarak okutulmasını öneren Bağlan, bu konuda hem kendisinin hem de en iyi ustaların ücretsiz görev yapabileceğini sözlerine ekledi.