Sigara Fizyolojik ve Psikolojik Bağımlılık Oluşturuyor

Acıbadem Eskişehir Hastanesi Uzman Psikoloğu Yelda Öge, 9 Şubat Sigarayı Bırakma Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada, sigarayı bırakmak isteyenlerin profesyonel destek almaları gerektiğini söyledi.

Sigara kullanıcılarının birçoğu sigarayı istedikleri zaman bırakabileceklerine inanarak başlıyor. Bırakma zamanı geldiğinde ise tam anlamıyla evdeki hesap çarşıya uymuyor. Sigara bırakılması zor ve zaman alan bağımlılık türlerinden biri olarak kabul ediliyor. Bu sebeple bağımlılık hem fizyolojik, hem de psikolojik olduğu için sigaradan uzak durmak daha da güçleşiyor. Acıbadem Eskişehir Hastanesi Uzman Psikoloğu Yelda Öge, sigara kullanıcılarının farkında olmasalar da vazgeçmenin bu denli zor olmasını, sigaranın hem fizyolojik ve hem de psikolojik bağımlılık oluşturmasına bağlarken, bırakmanın en sağlıklı ve doğru yolunun profesyonel destek almak olduğuna dikkat çekti. Yelde Öge, "Dopamin salgılatarak geçici haz oluşturuyor. Aslında başarısız bırakma deneyimlerinin altında sigaranın bedenimizde ve ruhumuzda sebep olduğu etki yatıyor. Fizyolojik bağımlılıkta, nikotinin beyne ulaşmasıyla dopamin salgılanmaya başlıyor. Bu salgı kişiye haz ve keyif veriyor. Sigara içildiğinde dopamin salgısının etkisiyle kişi kendini sakin ve iyi hissediyor. Bu kısır döngü içinde beden daha fazla nikotin tüketme istediği için bağımlılık oluşturuyor.

Zor durumların sanal arkadaşı oluyor. Psikolojik bağımlılıkta ise, sigara zor durumla başa çıkabilmek için kişinin arkadaş yerine koyduğu bir nesne haline geliyor. Bu arkadaş kişinin üzgün, kaygılı, heyecanlı, stresli olduğu zamanlara eşlik ediyor. Sigaranın psikolojik anlamdaki başka bir etkisi de uyarıcı-tepki ilişkisinden kaynaklanıyor. Bu durum kullanıcıların daha fazla sigara tüketmesine sebep oluyor. Örneğin çayın ya da kahvenin yanında sigara tüketen bir kullanıcı her çay ya da kahve içtiğinde farkında olmadan, kendini sigara içme ihtiyacı içinde hissediyor" diye konuştu.

"Kısır döngü oluşturuyor"
Bağımlılığın oluşmasını ve bağımlılığın şiddetini etkileyen faktörlerin başında psikolojik ruh halinin ve sosyal çevrenin etkisinin çok önemli olduğunu vurgulayan Uzm. Psikolog Yelda Öge, "Stresle başa çıkabilmek, arkadaş çevresine özenmek ya da kabul görmek amacıyla başlanan sigara bir süre sonra keyif verici olmaktan çıkıyor. Bireyin psikolojik olarak öfkeli, üzgün, stresli olduğu anlarda kendini sakinleştirmek amacıyla içtiği sigara fizyolojik etkiyle birlikte yoksunluk belirtilerine dönüşmeye başlıyor. Kişi bu kez içmediğinde yaşadığı yoksunluk belirtilerinden kurtulmak için sigara kullanmaya devam ediyor. Her yaşta bırakılabilir. Sigarayı bırakmak isteyen kişinin hangi yaşta olduğu ya da hangi yaşam olaylarıyla mücadele ettiğinin hiçbir önemi bulunmuyor. Asıl önemli nokta bunun ne kadar güçlü bir istek olduğu. Dolayısıyla kurtulmak için hiçbir zaman geç değil. Defalarca denenip başarılamaması da bırakılamayacağı anlamına gelmiyor. Ancak bağımlı bir kişinin bunu tek başına bırakabilmesi oldukça güç oluyor. Sigara bağımlılığı tedavisinde hem göğüs hastalıkları uzmanı, hem de psikolog desteği alınması çok önemli. Doktorunuz size bir takım değerlendirmeler yapacak ve uygun ilaca başlayacaktır. Psikoloğunuz bu süreçte sigara bağımlılığıyla baş etme becerileri, öfke-yeme kontrolü, iletişim becerileri, gevşeme teknikleri ve davranışçı yöntemler kullanarak sigaranın psikolojik tedavisini gerçekleştirecektir"