Sofuoğlu 93 Harbini Anlattı

Birlik Vakfı Eskişehir Şubesi tarafından geleneksel hale getirilen Pazartesi Konuşmalarında bu hafta Prof.Dr. Ebubekir Sofuoğlu Tarih Okumaları gerçekleştirdi. Osmanlı tarihinin önemli dönemlerini ayrıntıları ile anlata Sofuoğlu, bu haftaki Tarih Okumalarında 93 Harbi’ne (1877-1878) ışık tuttu.

Sofuoğlu’nu 93 Harbi ile ilgili olarak yaptığı sunumdan bir kesit şöyle:
“Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde gerçekleşen en büyük felaketlerden birisi, '93 Harbi’dir. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu’na toprak ve itibar kaybettirdiği gibi, yeni filizlenmeye başlayan Meşrutiyet’in de sonunu getirmiş ve İmparatorluğu, büyük bir göç dalgası ile karşı karşıya bırakmıştır. Hicri olarak 1293 tarihine denk geldiği için de “93 Harbi” olarak adlandırılmıştır.

"Osman Paşa Plevne'de destan yazdı"
"Yeniçeri kaldırılıncaya kadar 10 savaş yapıldıysa sadece bunun 3 tanesi kaybedilmiştir. Ancak kaldırıldıktan sonra Çanakkale gibi nadir birkaç muharebe kazanılabilmiştir. Kut’ul Amâre de bu muharebelerden biridir. Hakkında bilinen birçok şey yanlış olup; bilindiği gibi sadece Halil Kut’un değil; Kut bölgesinde yapılan Sakallı Nureddin Paşa’nın zaferidir, kaynaklarda geçtiği üzere. Hatta Enver Paşa’nın verdiği emirleri dinlemeyen Sakallı Nureddin paşa zafer elde ettikten sonra hepsi ona hak vermiştir. Plevne Müdafaası da bu harpte önemli bir yere sahiptir. Kısa bir sürede Osmanlı topraklarının önemli bir bölümünü ele geçiren Rus kuvvetleri karşısında önemli bir direniş olmamıştı. Ancak Vidin’de bulunan Osman Paşa’nın Plevne’yi geri alması üzerine, Osmanlı kuvvetleri burada önemli bir direniş noktası oluşturmuştu. Plevne’yi geri almak için iki defa saldıran Ruslar, mağlup olmaları üzerine, Romenlerden yardım istemek zorunda kalmışlardır. Onlarla birlikte yaptıkları saldırılarda da bir başarı sağlayamamışlardır. Plevne Müdafaası’nın başarılı olması, İstanbul’da sevinçle karşılanmış ve savaşın başlangıcındaki Rus başarıları üzerine oluşan panik havasını dağıtmıştır.

"Padişahlığın ayaklar altına alındığı bir dönemdi"

Aslında ne zaman ki yeniçeri kaldırılmaya başladı işte o zaman Osmanlı Devleti yıktırılmaya başlamıştır. Ancak Osmanlı Devleti’nin yıkılış sebeplerine bakıldığında bunlar arasında savaşlar yer almamaktadır. Abdülaziz döneminde kendisini o döneme adını yazdıran 3 şahsiyet ortadan kaldırmıştır; Mithad Paşa, Hüseyin Avni, Rüşdü Paşa… Yerine 5 Murat’ı getirmişlerdir ancak onun da işleri sürdürebilecek kabiliyette olmadığı anlaşılınca onu da tahttan indirip yerine Abdülhamid'i düşünmüşlerdir. Padişahlık öyle ayaklara alınmıştır ki bu dönemde her bir paşa, tahta geçecek şehzade ile görüşme yapar olmuştu. Bu son yıllar Osmanlı Devleti'nin yıkılması için büyük hadiseler barındırmaktadır. “