TEPEBAŞI BELEDİYESİ’NİN BİLLBOARD İHALE ŞARTNAMESİNİ KİM HAZIRLADI ?????

Tepebaşı Belediyesi’nin sorumluluk bölgesi içerisindeki “Açık Hava Reklam Alanları” kiralama ihalesi şartnamesinin “adrese teslim” hazırlandığı iddiası, Eskişehir’de konuşulmaya devam ediyor.

Görüşlerine başvurduğumuz hukukçular ve kamu ihale uzmanları, Tepebaşı Belediyesi tarafından hazırlanan “Reklam Alanları İhale Şartnamesi”nin, 2886 ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunlarının şeffaflık, rekabet, eşit muamele ve kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkelerine aykırı hazırlandığını iddia ettiler.Hukukçulara ve kamu ihale uzmanlarına göre; Şartnameye getirilen sınırlayıcı koşullar nedeniyle yalnızca tek bir firmanın katılımının sağlanmaya çalışıldığı görülüyor. Bu da, ihalenin serbest rekabet ortamında gerçekleşmesini engelleyerek, kamu yararını zedeleyen ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Örneğin, ihale şartnamesinin (I) maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerin, herhangi bir merkez ilçenin açık hava reklam mecralarında (Billboard, CLP, Megalight gibi) sözleşme karşılığında son 7 yıl içerisinde en az 5 yıl kesintisiz iş deneyimi olduğuna dair faaliyet belgesi vermeleri” hükmünün yer aldığı belirtiliyor. Bu kadar daraltıcı bir deneyim şartı, ihaleye potansiyel katılımcı sayısını sınırlamakta ve belirli bir tecrübe geçmişi olan tek bir firmaya avantaj sağlamaktadır.

Merkez ilçe tanımı ile ADARGA isimli firmanın iş yaptığı Odunpazarı ve Tepebaşı ilçelerinin tarif edilmeye çalışıldığı çok açık. Bu durum, ihale şartnamesinin belirli bir firma lehine özel olarak kurgulandığı izlenimini güçlendiriyor.

Ancak, 6360 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme sonrasında, “büyükşehir belediyeleri” sınırları içerisinde “merkez ilçe” statüsü taşıyan bir ilçe bulunmamaktadır. Sadece büyükşehir belediyesi statüsü olmayan kentlerde, kent merkezinin “merkez ilçe” statüsü devam etmektedir. Bu nedenle, şartnamede yer verilen “merkez ilçe” ifadesi hukuken geçersizdir ve ihaleye katılımı daraltan bir unsur olarak değerlendirilmektedir.

Bu koşullar alaltında Büyükşehir statüsü taşıyan kentlerde iş yapan firmaların ihaleye katılması mümkün değildir. Ancak hazırlayanların, 2014 yılında yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun’dan ya bihaber oldukları ya da bu ayrıntının dikkat çekmeyeceğini hesapladıkları düşünülüyor. Oysa kamu ihalelerinde, mevzuata aykırılık yaratacak her türlü düzenleme, hem ihale sürecinin iptaline hem de sorumlular hakkında hukuki ve cezai soruşturma açılmasına sebebiyet verebilir.

Hukukçular ve uzmanlar, 7 yıl içerisinde en az 5 yıl kesintisiz iş deneyimi şartının da adeta bir kimlik tanımı gibi, belirli bir firmayı işaret ettiğini iddia ettiler. İhale dokümanlarında tarafsızlık ve objektiflik ilkesinin ihlal edilmesi, kamu kaynaklarının adil şekilde değerlendirilmesini engelleyen temel bir ihale hukuku ihlalidir.

Devamında;İhale şartnamesinde, isteklilerden Odunpazarı bölgesinde son 10 yıl boyunca haftalık 30 billboard ve 30 CLP reklam alanında belediye reklamı yayınlama taahhüdü vermeleri isteniyor. Bu düzenleme, ilk bakışta kamu hizmetinin devamlılığını sağlama amacı taşıyor gibi görünse de, gerçekte ihaleye katılabilecek firma sayısını tek bir firmaya indirgemektedir.

Görünüşte Tepebaşı Belediyesi’ne avantaj sağlayacak gibi gösterilen bu düzenleme, aslında ihaleye katılımı fiilen sınırlandırıyor. Rekabetin engellenmesi ise, hem daha yüksek maliyetlerle kamu hizmetinin yürütülmesine hem de kamu zararı oluşmasına yol açmaktadır.

Çünkü Odunpazarı bölgesinde bu ölçekte reklam alanı işleten tek firmanın ADARGA isimli şirket olduğu biliniyor. Diğer şirketlerin bu ölçekte faaliyet yürütme imkânı bulunmadığından, ihale teknik olarak açık görünse de fiilen tek adrese yönlendirilmiş durumdadır.

Böylece, şartnameye konulan özel hükümlerle başka hiçbir firmanın ihaleye katılımı fiilen imkânsız hale getirilerek yalnızca ADARGA isimli firmaya uygunluk sağlandığı iddia ediliyor. Bu tür uygulamalar, kamu ihalelerinde “eşit rekabet” ve “kamu kaynaklarının etkin kullanımı” ilkelerine açıkça aykırıdır.

Hukukçular; Tepebaşı Belediyesi “Açık Hava Reklam Alanları” ihale şartnamesini imza altına alan sorumluları ve görevlileri uyarıyorlar.

İhale şartnamesine sadece bir firmanın katılımını mümkün kılmak amacıyla sınırlayıcı koşullar ve hükümler eklenmesi, kamu zararına yol açacağı için suç unsuru taşımaktadır. Bu durumun, Türk Ceza Kanunu’ndaki “ihaleye fesat karıştırma” ve “görevi kötüye kullanma” suçları kapsamında değerlendirilebileceği ifade ediliyor.