‘Tüketim Kültürü ve İhtiyaçların Yabancılaşması’ Konferansı
Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından düzenlenen "Tüketim Kültürü ve İhtiyaçların Yabancılaşması" konferansı, Anadolu Üniversitesi Öğrenci Merkezi Salon 2009'da gerçekleştirildi.
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karakaş’ın konuşmacı olarak katıldığı konferansa TÜBA Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Nuri Yurdusev ve Anadolu Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Savaş Koparal da yer aldı. Sözlerine tüketim ve kültürün ikiz kardeş gibi olduğunu belirterek başlayan Prof. Dr. Mehmet Karakaş; “Zaman açısından tüketimi ele aldığımızda geleneksel zamanda tüketim, temel ihtiyaçları karşılama işlevi görürken; modern zamanda üretim-tüketim ilişkileri bağlamında toplumsal yaşam üzerindeki etkisi ve kazanmış olduğu yeni anlamlar açısından değerlendiriliyor. Modern ötesi zamanlar diye tabir edilen günümüzde ise tüketimin, arzular ve istekler doğrultusunda ihtiyaçların arzu ve isteklere dönüşerek bir tüketme biçimine dönüşmesi gibi farklı anlamlar kazandığını görüyoruz” dedi.
"Tükettiğimiz şeyleri yeniden üretip tekrar tüketime sunabiliyoruz"
Tüketim kültürü kavramına da değinen Karakaş, “Tüketim toplumsal yaşamda etkili olmaya başlayınca sosyal yaşam üzerinde belirleyici olan bir kültürel iklim oluştu. Bu yeni iklim ortamında tüketim nesneleri yaşamın amacı haline geldi ve hayatın anlamı tüketimin yeniden üretimi mantığı üzerinde şekillendi. Günümüzde de bu durum günlük hayatımızda yaşanıyor. Tükettiğimiz şeyleri yeniden üretip tekrar tüketime sunabiliyoruz. Bu süreçler çok kısa sürede gerçekleşiyor. Tüketimin gerçekleştiği anda duyulan tatmin, kısa zaman içerisinde yerini tatminsizliğe bırakıyor ve dolayısıyla tekrar tüketim ihtiyacı ortaya çıkıyor. Bu mekanizma hem metaların üretimi hem de zihinsel anlamda tüketimin yeniden üretimi dediğimiz süreç şeklinde işliyor. Bu tüketim kültürü kavramı da bize tüketim ideolojisi kavramını sunuyor” şeklinde konuştu.
Konuşmasının sonunda değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Mustafa Karakaş, “İsraf etmeme ve cimri davranmama kavramları arasında benimsenecek bir ölçü ve değerler sistemi, tüketim kültürünün insan için kurmuş olduğu tuzaklarını ve bağımlılıklarını bozabilecek en önemli imkanlardan biridir. Bilinçli bir yaşamın öznelerine dönüşmek için bize düşen görev çaba sarf etmek ve irade ortaya koymaktır.” diyerek sözlerini tamamladı. Konferans, katılımcıların sorularının cevaplanmasıyla sona erdi.